เขียนไว้อ่านเอง
……………….
ค่าของครู
……………….
ค่าของครูนั้น อยู่ที่ว่าสอนดี
มีเทคนิคเทคโน แนะนำเด็กน้อย
ออยเอาบ่มีฮ้าย มีน้ำใจเผื่อแผ่
ดูแลศิษย์ปานลูกเต้า เอาใจตั้งต่อสอน ซั้นแหล่ว
………………..
ครูดอย
……………..
ครูบ่ครบชั้น สอนนำกันทั้งครูใหญ่
วิชาใดกะสอนได้ เด็กน้อยไห่กะต้องออย
แต่ละวันเมือยม้อย คอยเวลาสี่โมงค่ำ
คึดนำทางเมือบ้าน ยาวเยิ้นย้านค่ำทาง ซั้นแหล่ว
……………………
หมู่รุ่นน้อง
…………………
เถ่ามาโดนนานแล้ว หมู่ตายไปหลายเติบ
เหลือแต่หมู่รุ่นน้อง ชวนไปซิ่งสู่คืน
ฝืนสังขารไปบ่ได้ ใจบ่หลายคือแต่ก่อน
ได้แต่นอนเฝ้าบ้าน ให้เมียใช้ซ่อยงาน ..พี่น้องเอย
………………………..
ถือไม้เท้าซ่อยกัน
…………………………
ดีหลายให้เมียใช้ บ่ไปกินเหล่นเที่ยว
เคียวกับเมียอยู่บ้าน หวานยามเถ่าแม่นดีหลาย
เป็นหมู่ยายอยู่บ้าน เกาหลังกันยามแก่
ดูแลกันยามแก่เถ่า ถือไม้เท้าซอยกัน …เถ่าเอย
……………………
ฝัน
………………….
ฝันอยากมีเมียน้อย หลายปีจนว่าแก่
จนยักหยันยักแย่ แลแล้วได้แต่แล
บ่กล้าแวไปเกี้ยว บ่กล้าเทียวไปอ่อย
ปล่อยให้สาวได้คู่ซ้อน นอนฝันค้างอยู่ผู้เดียว…..นางเอย
…………………….
บาปทางใจ
…………………….
คึดอยากมีเมียน้อย บาปทางใจพระเพินว่า
ตัณหาเฮายังบ่สิ้น ใจยังดิ้นอยากบ่เซา
บ่ว่าหนุ่มว่าเถ่า กะยังอยากคือกัน
ต้องจัดการให้เมิดไป ใจบ่ปรุงว่าดีฮ้าย
ใจใสแล้ว สุขสำบายบ่อุ้กอั่ง
ย่างนำทางพระเพินเว้า เดินทางเข้าสู่นิพพาน …เถ่าเอย
………………..
ฟ้าวหลาย
………………
ฟ้าวหลายลุกหนึ่งข้าว หิ้วคุหอยไปขายตลาด
ประกาศขายจนเมื่อยปาก คนซื้อบ่มี
แม่ตู้สีมาพ้อเข้า ด่าเอาบักขายข้าวหม่า
ฟ้าวหิ้วคุมาฮอดบ้าน เมียฮ้ายว่าหนึ่งหอย พี่น้องเอย
………..
วาสนา
………..
วาสนาได้ของฮ้าง ให้ล้างเอาอย่าเว้าจ่ม
หางมแต่ของฮ้าง ใด๋สิได้ผู้เพินดี หลานเอย
…………….
การมุ้ง
…………….
การมุ้งนั้น สำคัญเจ้าแข็งบ่
แฮงเจ้าหลายกะด้อ แต่แข็งเจ้าบ่มี
คันเจ้าเป็นจั่งซี้ เมียสิหนีไปเป็นอื่น
ให้เจ้าตื่นถามผู้เถ่า เอาเมียน้อยซ่อยปัว หลานเอย
…………………..
เถ่าโดนเลยแก่
………………….
เถ่ามาโดนนานแล้ว หลายปีกะเลยแก่
ย่างยักหยันยักแย่ แก่แล้วกะแก่เลย
ของที่เคยชี้หน้า ให้พาไปเล่นเที่ยว
ตอนนี้หลบลอดเลี้ยว ยามเยี่ยวได้แก่ดึง
หน้ากะบูดอึ้งตึ้ง เอ็นคอพึงปานงูเห่า
ผมดอกเลาแป่งแส่ง แฮงหน่อยจ่อยผอม
หลังกะโกงงอหง่อม ย่างซอมปานนกเจ่า
เก่งตั้งแต่คำเว้า เอาจริงแท้จอบหลอย
ผมกะยังเหลือหน่อย ถอยหลังฟากกะง่อน
ตอนที่ยกย่างย้าย ใช้ไม้ค้ำแก่ขา
ตาเห็นพอมุบม่าย ใจบ่หลายคือแต่ก่อน
นอนหลับเห่าโฮ้งโฮ้ง เสือฮ้ายกะบ่ปาน
ลูกหลานบ่นอนใกล้ หนีไปนอนห้องอื่น
ฝืนสังขารบ่ได้ กะเลยเถ่าแก่ชรา
ขาเคยแข่นอั้นตั้น แล่นหันปานบักข่าง
ตอนนี้ย่างบ่ได้ ต้องค่อยต้อดแก่ไป
ของที่เคยยกได้ มุ้งที่นอนหมอนผ้าห่ม
สม พอ ยกกะยกบ่ได้ ต้องค่อยต้อดแก่เอา
ร่างกายของคนเถ่า ชรากาลใกล้ฝั่ง
มันผุพังไปคู่มื้อ คือสุ่มฮ้างกะต่าเพ
ย่างกะเซเป๋ล้ม ปานตกตมพะลาดมื่น
คันสิยืนใช้ไม้ค้ำ คลำทางให้ได้แก่ขา
สิไปมากะลำบาก ยากหลายย้อนต้องแก่
แอละแนเมื่อยม้อย คอยมื้อม้วยจั่งแมนโดน
คนที่ยังบ่เถ่า ให้เบิ่งเอาเป็นโตอย่าง
ทางชีวิตเส้นนี้ มีเป็นได้คู่คน พี่น้องเอย
……………
เล่นเสีย
…………..
การพนันนั้น ม่วนมันเมิดเมื่อย
หมิดหมับม้อย มายม้างมายเมือ
เหลือเงินหน่อย บ่มีฮอยยามย่าง
ฝากความหวังไว้เทือหน้า เทือหน้าเรื่อยเหลือแต่ตีน พี่น้องเอย
………………
จั่งแม่นซวย
……………….
ซื้อหวยนำพระให้ เสียซะซายหลายพันหมื่น
ฝันกลางคืนซื้อมื้อเซ้า เงินขายข้าวจนบ่ยัง
หวังนำเป็นเจ้ามือกะบ่พอสิได้ คนถืกหลายเป็นตาหน่าย
จ่ายผู้ถืกทุกถ้วนหน้า บ่ถืกแต่ผีบ้ากับตอ
ซวยหลายเอากะด้อ เงินทองบ่พอจ่าย
ต้องขายควายขายข้าว ขายฮอดเล้ากะบ่พอ
ได้แต่ขอนบไหว้ ขอขายนาขายไฮ่
ขอแต่เมียกับลูกไว้ นอกนั้นให้เจ้าแบ่งกัน
บ่ได้ฝันเมียกะฮ้าย ตีเฮาจนหัวไข่
เมียฝันไปเองแท้แท้ ยังวีค้อนใส่เฮา
หมู่เขาโฮจ้นจ้น สวิงเขิงได้ปลาข่อ
แหเฮาใหญ่กะด้อ หว่านงมพ้อแต่อีปิง พี่น้องเอย
………………….
แพ้บ่เป็น
…………………
คันชีวิตยังอยู่ยั้ง ยังหันใจได้อยู่
แม่นลุกสู้บ่ได้ ให้นอนสู้อย่าสิถอย
สู้ถ่าคอยเฮาลุกได้ จังใส่กันให่เต็มที่
ใช้ความดีเข้าต่อสู้ ชนะแล้วแพ้บ่เป็น หลานเอย
…………..
การพนัน
………….
การพนันนั้น ม่วนมันม้อยเมื่อย
หมิดหมับเกลี้ยง เมิดเสี่ยงสู่แนว ซั้นแหล่ว หลานเอย
…………………….
อย่าเว้าดังหลาย
กบผ่งสิได้ยิน
……………………
คันสิติ๊ผู้อื่นนั้น วานทบทวนฮ้อยเทือ
คันแม่นอดบ่ได้ ให่ไปเว้ากล่าวต่อตอ
ซิมเอาพอตอฮู้ อย่าเว้าดังมดสิตื่น
มวลหมู่กบผ่งฮ้าย ใต้ตอไม่สิกล่าวขวัญ พี่น้องเอย
…………..
การพนัน
………….
การพนันนั้น มีแต่มันกับม่วน
ชวนให้เฮาอยากเล่น เห็นบ่ได้ไล่บ่หนี
ส่วนสิมีเป็นทางหน้า หมิดหมับกับม้อยเมื่อย
เมิดสิ้นเกลี้ยง สิเรียงหน้าถล่มเฮา หลานเอย
……………………..
วิธีจีบสาว
…………………….
จีบผู้สาวส่ำน้อย ให้หมั่นอ่อยเอาใจ
จีบสาวใหญ่ให่เล่นโต งอนให้สาวตามง้อ
จีบผู้สาว ม.ต้น ให้อดทนหาเงินจ่าย
จีบ ม.ปลายให้เตรียมพร้อม เป็นผัวได้คู่ยาม หลานเอย
……………………….
ระวังได้แม่เถ่า
……………………….
มักลูกสาวคุยแม่เถ่า เป็นคำกล่าวโบราณ
เพื่อประสานความฮัก ให้เป็นไปไวฟ้าว
แต่ระวังแม่เถ่า เอาลูกสาวมาอ่อย แน่เด้อ
ลางเทือได้แม่เถ่า คันหมู่เจ้าบ่ระวัง หลานเอย
………………….
พอเซากะเซาสา
………………….
ได้พ้อสาวส่ำน้อย สวยใสวัยละอ่อน
ตอนเฮาเป็นผู้เถ่า แม่นอยากเว้าว่าฮักหลาย
แต่อยากอายเจ้าของเถ่า เกิดโดนบ่ควรค่า
บ่กล้าเอ่ยปากเว้า ย้านคนเอิ้นเถ่าหัวงู
ได้แต่ดูได้แต่จ้อง ได้แต่มองอยู่ห่างห่าง
ได้แต่วางมาดเข้ม หวงก้างอย่างนักเลง
ให้เกรงใจแม่เถ่า หมู่ลูกเฮาผู้หล่าหมู่ แนเด้อ
ส่ำว่าปู่หม้กหลานน้อย คันถอยได้กะแม่นดี เสี่ยวเอย
……………………..
ของชอบชายแก่
……………………..
ของขม นมสาว
ขาวสวย หมวยอึ๋ม
…………………………..
วิธีทำให้คนอื่นไม่ลืมเรา
…………………………..
ยามมีเงินทองล้น คนหุ่มหอมเป็นตาหน่าย
ยามผายลมแกมขึ่ เขากะย่องว่าหอม
คันอยากมีคนหุ่ม ให่คุยโวว่ามีอยู่
คนมากู้ให่ฟ้าวเว้า เจ้ามาช้าตั๊วละอาว เด้อ
…………………..
เฒ่าอยู่สมเฒ่า
………………….
เถ่าแก่แล้ว อยากกินแต่ของขม
อยากดูดนมผู้สาว ที่ยังบ่มีน้ำ
อยากถามหาสาวซิ่ง ขาวใสวัยละอ่อน
ตอนเห็นหมวยอึ๋มสะดิ้ง อยากสิงร่างเป็นกางเกง
แต่ออกเสียงบ่ได้ เก็บในใจอย่าสิปาก
มันสิยากซ้ำเถ่า เขาสิฮ้ายว่าหัวงู
อยู่ไปพอสืบมื้อ ถือธรรมพระเจ้าเทศน์
จั่งบ่เกิดเหตุฮ้อน ตอนเถ่าอยู่สำบาย เสี่ยวเอย
…………………
สายเกินแก้
………………..
จั่งแม่นเสียดายแข่ว ผู้ขาวงามยิ้มแปนแวน
หล่นถิ่มแปนไปคู่มื้อ คางกะบ้ำแข่วบ่มี
ยามแข่วดีหาหย่ำ ในหมากขามจนแข่วบิ่น
แข่วเมิดสิ้นจั่งคึดได้ มันสายแล้วแก้บ่ทัน พี่น้องเอย
……………
เสี่ยวอีหลี
……………
ทุกข์ซ้ำเถ่า ไผสิเอาเฮาเป็นเสี่ยว
อยู่ผู้เดียวหลายปีแล้ว แข่วกะฮ้างย่างกะเซ
ขากะเปคางกะบ้ำ จำลืมบ่คือเก่า
ร่างกายเฮาเหี่ยวแห้ง แฮงกะหน่อยจ่อยโซ
ย่างกะพอโซะเซะ โซเซม้อยเมือย
ตาเฮาเคยแจ่มแจ้ง เห็นแสงจ้าผัดมืดมัว
ยามหัวคือฮ้องไห่ ขี่ฮ้ายหลายจนหมาตื่น
สิยืนนั่งกะยุ่งยาก ลำบากฮ้ายกว่าแต่หลัง
หูกะฟังบ่ฮู้เรื่อง ลูกหลานเคืองฮ้องใส่
ฮ้ายเฮาคู่สู่มื้อ คือเฮานั้นบ่แม่นคน
คันแม่นจนซ้ำเถ่า แฮงทุกข์หลายกว่าหมู่
สิกู้เงินกะบ่ได้ เจ้าหนี่ย้านบ่ได้คืน
ย้านบ่ยืนพอใช้หนี่ เงินสิสูญเสียเปล่า
ได้แต่ซาวเก็บของฮ้าง กับถางหญ้าบ้านผู้มี
คันอยู่ดีบ่เจ็บไข้ กะยังว่าพอไค
ได้อาศัยตีนมือ ถือจอบเสียมหารับจ้าง
ได้สตางค์พอซื้อ พริกเกลือปลาแดกป่น
ผู้เถ่าจนคนหนีหน้า ลูกหลานฮ้ายบ่อยู่นำ
ยามเฮายังหนุ่มแน่น ให้วางแผนเก็บกำแน่
เงินเก็บนั้นเสี่ยวแท้ ซอยเฮาได้คู่สู่ยาม พี่น้องเอย
………………………………………
ลักษณะของผู้หญิงที่มีโอกาส
ได้เป็นเมียหลวง 10 ประการ
………………………………………
ตีนแตก แข่วหว่อง ท้องลาย ตายยาก
ปากปลาแดก แหกกฎ ตดดัง
นั่งโดน จนบ่เป็น เห็นผัวเป็นแหล่ง
อธิบายความหมาย
1. ตีนแตก หมายถึงมีรอยแตกที่ส้นเท้าและนิ้วเท้า ฝุ่นจับจนฝ่่าเท้าดำ เวลาเดินไปไหนมาไหนจะมีรอยส้นเท้าและรอยนิ้วเท้าปรากฎชัดเจน
2. แข่วหว่อง หมายถึงฟันหน้าไม่มี หรือฟันหลอ เวลายิ้มจะเหมือนผีหลอก
3. ท้องลาย หมายถึงมีลายแตกที่ท้องเหมือนแผนที่โลก หรือเหมือนพื้นดินก้นหนองน้ำแห้งที่แตกระแหง
4. ตายยาก หมายถึงเจ็บป่วยออด ๆ แอด ๆ สามวันดีสี่วันไข้แต่ไม่ยอมตายสักที
5. ปากปลาแดก หมายถึงปากเหม็นเหมือนกลิ่นหมาเน่า หรือกลิ่นสัตว์ตายกำลังเน่า หินปูนจับจนฟันเหลืองอ๋อย และปากร้าย พูดคำด่าสองคำ
6. แหกกฎ หมายถึงไม่ฟังใคร มักทำตรงกันข้ามกับกฎเกณฑ์กติกาของสังคมเสมอ
7. ตดดัง หมายถึงตดเสียงดังปู้ดป้าดเหมือนมีอุจจาระปนออกมาด้วย บางครั้งเสียงดังครืน ๆ เหมือนเสียงฟ้าร้อง และมีกลิ่นเหม็นมากจนทำให้คนรอบข้างแตกกระเจิงไปคนละทิศคนละทาง
8. นั่งโดน หมายถึงนั่งคุยนาน เวลามีแขกมาหา แขกจะกลับก็หน่วงเหนี่ยวไว้สองครั้งสามครั้งเพราะยังคุยไม่จบ
9. จนบ่เป็น หมายถึงสุรุ่ยสุร่าย ชอบซื้อสิ่งของที่ไม่จำเป็น ซื้ออะไรก็ได้ขอให้ได้ซื้อ และเซ็นอะไรก็ได้ขอให้ได้เซ็น จนเจ้าของร้านเกรงกลัวเพราะเซ็นแล้วไม่ยอมจ่าย เจ้าหนี้เกรงขามเพราะกู้แล้วไม่ยอมชดใช้ เพื่อนบ้านหวาดผวาเพราะยืมของแล้วไม่ยอมคืน
10. เห็นผัวเป็นแหล่ง หมายถึงเห็นสามีเป็นทาสรับใช้ ผู้หญิงข้างบ้านคนหนึ่งเป็นคนสวยแต่ใจร้าย จึงได้เป็นเมียหลวงแล้วถึงห้าครั้ง เพราะสามีหนีไปมีเมียน้อยและไม่ยอมกลับมาอีกเลย เนื่องจากแกใช้สามีทั้งกลางวันและกลางคืน กลางวันทำงานรับจ้างมือไม่ว่างทั้งวัน กลางคืนต้องออกล่าสัตว์มาเป็นอาหารและขาย แต่ไม่ยอมให้สามีถือเงินได้เกินวันละยี่สิบบาทอีกต่างหาก จึงต้องเปลี่ยนสามีใหม่เรื่อยมาและคงเรื่อยไปอย่างแน่นอน
…………….
คติธรรม
…………..
-แข่วหักย้อน แข็งขืนบ่ยอมอ่อน
ลิ้นยังคงอยู่ย้อน อ่อนพลิ้วพลิกแพลง พี่น้องเอย
-ปีกยังบ่มีขนขึ่น อย่าฟ้าวล่วงบินบน
คันยังจนเงินทอง อย่าฟ้าวหองเอาเมียน้อย พี่น้องเอย
-เห็นผีบ้าถือมีด ให่หลีกไกลไปให่ห่าง
ย่างนำทางพ้อหมาว้อ ให่แวลี้อย่าสิขวาง พี่น้องเอย
…………..
รักษาดี
…………
ดีหูแล้ว ต้องดีหมนำแน
ดีหันนั้นของแท้ ดีร้อยเท่านั้นของดี
ดีบ่ห่างเหินตัวบ่งชี้ เฮายังมีดีหรือบ่
ดีบ่มีจั๊กข่อ เมียฮ้ายบ่อยู่นำ พี่น้องเอย
…………………..
วิธีทำให้เมียหลง
………………….
การเป็นผัวดีนั้น ควรต้องมีดีห่าอย่าง
ตั้งใจฟังข่อยสิเว้า ซุมหมู่เจ้าอย่าปากอย่าไอ
เมียหน่าบูดนั้นให่ ดีหูเอาไว้ก่อน
คันเมียนอนหน่าบูดบึ้ง ดีหมให่จื่อจำ
ยามใด๋เมียด่าป้อย ต้องดีหันเข่าใส่
คันอยากได้นั่นนี่ ดีร้อยเท่าจั่งแม่นแนว
ดีบ่ห่างเหินนั้นแหล่ว เมียฮักแพงบ่แหนงหน่าย
คันแม่นเฮ็ดห่าดีได้ ไปหน่าเมียสิหลง ซั้นแหล่ว พี่น้องเอย
…………………………..
วิธีทำให้เมียแพง
…………………………..
เล่นโบกเสียนั้นให่เจ้า ดีหูเอาไว้ก่อน
อ้อนขอเงินเมียไปกินเหล่า ให่หมู่เจ้าดีหม
คันเมียจ่มเมียป้อย ให้ดีหันเข่าใส่
ไปเล่นสาวส่ำน้อย ดีร้อยเท่าอย่าสิลืม
สิยืมเงินเมียใช้ ให่เว้านัวหัวม่วน
ซ้วนข่างนั้นซ้วนข่างนี้ ดีให่บ่ห่างเหิน ซั้นแหล่ว หลานเอย
…………………
ผู้ข่ายอม
……………….
แต่ก่อนกี้ ดียังมีครบห่าอย่าง
ย่างไปใสแตกตึ้มตึ้ม สาวส่ำน้อยแห่แหน
แฟนกะหลายหมู่กะล้น มีแต่คนอยากเป็นเสี่ยว
ส่ำดาราบ่ได้เคิงเสี่ยว สาวเทียวเอิ้นไปกล่อมนอน
ตอนนี้เมิดดีแล้ว เงินทองกะหายาก
หาใส่ปากกะบ่กุ้ม สาวเคยหุ่มกะหน่ายแหนง
ของเคยแข็งกะมิดม้อย อ๋อยปานใด๋กะบ่ตื่น
ปืนกะเป็นขี่เหมี่ยง เสี่ยงไว้ย้านหมู่เห็น
ย้อนว่าเป็นจั่งซี่ เลยหนีมานอนวัด
หัดเป็นผีก่อนตาย บ่มีไผมาฮ้าย
ทำใจให่หนักแน่น แฟนเอิ้นนำกะบ่แว
สาวแม่ฮ้างแม่หม่าย โทร.มาเอิ้นกะบ่ไป
ดีหูแม่นอยู่ใกล้ กะเซาเบิ่งเซาแยง
ดีหันแฮงตกไกล เซาไปแต่โดนแล้ว
จั๊กสิเฮ็ดจั่งใด๋แหล่ว แนวของโตบ่เป็นท่า
ยาผีบอกกินเมิดแล้ว ยาหมอให่เมิดแต่โดน
ผลของมันตอนนี้ มีอย่างเดียวคือลี้อยู่
หมู่มาชวนผูู้สาวเอิ้น เมินหน้าผู้ข่ายอม ซั้นแหล่ว
………………
มักแม่ญิง
……………….
ตั้งแต่จำความได้ ใจข่อยมักแต่แม่ญิง
เป็นความจริงบ่เปลี่ยนแปลง มักแฮงขึ่นคู่มื้อ
แม่ญิงคือหัวใจข่อย สิบ่ถอยทางหาตื่ม
ปลื้มแม่ญิงท่อนั้น ฝันอยากได้แต่แม่ญิง
แม่นแม่ญิงซังข่อย ข่อยกะบ่ซังนำ
ส่ำสิฆ่าสิตี ข่อยสิดีนำเจ้า
แม่นสิเอาไปฆ่า ฝังดินกะบ่ว่า
ได้เกิดมาชาติหน่า ข่อยสิมักแต่แม่ญิง ซั้นแหล่ว นางเอย
………………
แม่ญิงกะมัก
……………….
ตั้งแต่จำความได้ ใจข่อยมักแต่แม่ญิง
ผู้ชายหล่อปานใด๋ ข่อยกะบ่คึดมัก
คึดอยากมีแม่ญิงไว้ นอนนำกิ้งก่อม
ได้อ้อมล่อมแอ้มแล่ม แซมซ้อนเซืองมือ ซั้นดอกวา นางเอย
……………..
มีกับจน
…………….
ยามฮ่างมีดีได้ ไปใสหมู่กะซอย
ต้ดออกมาแกมขี่น้อย หมู่กะหุ่มไล่ดม
ยามล่มจมยากไฮ้ เอ็ดอันใดกะปี้ป่น
ตั้งแต่ต้ดอยู่ก้น ยังโงโค้งขึ่นใส่ดัง พี่น้องเอย
………….
แม่ตู้สิถ่า
…………
เถ่าแก่แล้ว แข้งกะลาขากะล่อย
เห็นผู้สาวส่ำน้อย พอสู้ได้แต่ส่ำคุย
คันให้ลุยยอมไว้ถ่า ข่อยขอลาก่อนเด้อหมู่
แม่ตู้ข่อยสิถ่า โอกาสหน่าสู้แน่นอน เสี่ยวเอย
………………
นายประกัน
………………
กู้เงินแล้วเป็นหนี่ กะยังว่าพอไค
หมู่เอาเงินหนีไป บ่ใช้เขาเฮาเป็นหนี่
ย้อนใจดีหมู่กู้ เฮาประกันให่จำจื่อ
จำฮอดมื้อมอดม้วย คันรวยล้นแล้วแต่ทาน พี่น้องเอย
……………………
ฮักเทือแรก
…………………..
ฮักแรกนั้น ใจสิสั่นงันงก
ตกตะลึงจังงัง ดังเป็นบ้าใบ้
หัวใจมันโตนเต้น ตูมตามตุ้มตึง
สะเทือนฮอดก้นบึ้ง ถึงขั้วก้นหัวใจ
คือกำลังเป็นไข้ หนาวในในใจสั่น
ใจผูกพันแหน่นอิ้งติ้ง ติงได้ตั้งแต่ตา นางเอย
……………………
ความฮัก
…………………..
คันบุบเพเคยสร้าง ฮ่วมกันแต่ชาติก่อน
บุญสิหลอนส่งให่ ได้พ้อหน้าฮักแพงกัน
คันบุบเพบ่เคยสร่าง ปางหลังบ่เคยฮ่วม
แม่นสิสวมแหวนหมั้นไว้ ยังไลฮ้างห่างกัน ซั้นแหล่ว นางเอย
……………………..
ซ่อยผู้เถ่าเอาบุญ
………………..…..
เถ่ามาโดนนานแล้ว หลายปีกะเลยแก่
ต้องดูแลคู่เรื่อง เคืองขัดข่องคู่สู่อัน
ขาเคยแข่นอั้นตั้น แล่นหันป่านบักข่าง
ตอนนี้ย่างบ่ได้ ต้องค่อยต้อดแก่ไป
ของที่เคยยกได้ มุ้งที่นอนหมอนผ้าห่ม
สม พอ ยก กะยกบ่ได้ ต้องค่อยต้อดแก่เอา
นี้ละนอ..ผู้เถ่า บ่ทันโดนกะต้องแก่
ย่างยักหยันยักแย่ แก่แล้วกะแก่เลย
ของที่เคยยกได้ หิ้วไปมาได้คล่อง
ต้องค่อยแก่ต้อดแต้ด ดึงตู้ดต้าดถ่ามื้อตาย
ร่างกายของคนเถ่า ชรากาลใกล้ฝั่ง
มันผุพังไปคู่มื้อ คือสุ่มฮ้างกะต่าเพ
ย่างกะชวนเชล้ม ปานตกตมพะลาดมื่น
คันสิยืนใช้ไม้ค้ำ คลำทางให่ได้แก่ขา
สิไปมากะยุ่งยาก ลำบากหลายย้อนต้องแก่
แอละแนเมื่อยม้อย คอยมื้อม้วยจั่งแม่นโดน
คนที่ยังบ่เถ่า ให่เบิ่งเอาเป็นโตอย่าง
ทางชีวิตเส้นนี้ มีเป็นได้คู่สู่คน
ให่หลีโตนผู้เถ่า ยามเฮาเห็นกะให่ซอย
คอยดูแลผู้เถ่า เฮาสิได้ส่วนบุญ หลานเอย
………………………..
วิธีตัดสินใจ
………………………
คันสิตัดสินใจให่บ่ให่ ในเรื่องที่สำคัญ
ทั้งเรื่องงานเรื่องเงิน อย่าเพลินเผยคำเว้า
มันสิคาคอเจ้า คันแม่นเฮาให่เขาง่าย
สิเสียดายยามให่แล้ว นอนสะดุ้งยังคืน
คันเฮาฝืนว่าบ่ให่ สิเสียใจผู้เพินอยาก
คันเฮาปากว่าบ่ให่ เขาสิฮ้ายตื่่มชัง
ให่เจ้านั่งทำท่าอึ้ง ขอเวลาคึดสาก่อน
มานอนคึดถามพุ้นพี้ ดีแล้วจั่งเอ่ยคำ หลานเอย
………………
หนี้บ่ได้กู้
……………..
เป็นหนีับ่ได้กู้ ย้อนว่ากูมันใจอ่อน
ไปออนซอนผู้กู้ย้อง ยอเว้าว่าดีหลาย
กะเลยตายย้อนคำเว้า เขาย้องเอาสมพื้นบ่
ดินที่พ่อแม่ให่ ต้องขายใช้เหลือแต่ตีน
ให่เจ้าขีนขัดข้อง เขาย้องยออย่าใจอ่อน
ให่มานอนถามพุ้นพี้ สิเห็นหม่องป่องไป
เว้าจั่งใดจั่งสิให่ คนขอบ่ฮ้ายตื่ม
คนยืมเงินหัวยุ้มยุ้ม ยามเฮาย้องกะดั่งกัน หลานเอย
……………………….
ปฏิเสธคนให้เป็น
……………………..
ให่เจ้าเข้มแข็งไว้ ทำใจแข็งอย่าสิอ่อน
อย่าสะออนคำหมู่ย้อง ขัดข้องบ้างยามหมู่ขอ
อย่าสิวอแวเว้า ยอมเขาเสียทุกอย่าง
ให่หาทางปฏิเสธไว้ โดยบ่ให่หมู่เสียใจ
คันเจ้าเฮ็ดจั่งสี้ได้ จั่งสิใหญ่ไปสูง
คือดั่งยูงยางนก บินบนไปเทิงฟ้า
วาสนาสิซ่อยค้ำ นำทางให่สูงใหญ่
ปฏิเสธคนบ่ได้ ไปหน่าสิทุกข์จน หลานเอย
………………………….
คันบ่จนเอิ้นครูบา
………………………..
ธกส.ให่กูกู้ เป็นเงินกูแล้วตั๊วห่า
พาไปหาอีหล่า กูสิฆ่ายังคืน
มืนตากะบ่ขึ่น เมาหลายเงินกะเหี่ย
ลูกเมียคองอยู่บ้าน พากันจ้ำแจ่วบอง
เงินทองที่กู้ไว้ ยามใช้เขาดอกเอาตื่ม
เงินยืมติดดอกไว้ เถิงยามใช้จั่งส่วงเมา
ต้องขายนาขายข้าว ขายลูกสาวแถมตื่ม
ใช้เงินยืมทั้งดอกต้น บ่จนให่เอิ้นครูบา หลานเอย
…………………………..
ข่อยยังสงสัย
……………………………
คันเฮาตายไปแล้ว สิได้ไปเกิดเป็นหยัง
ฟังโฆษกเพินฝอย ให่ค่อยทานมื้อละหน่อย
เงินข่อยทานเทือละร้อย หลายปีได้หลายอยู่
แต่ยามตายข่อยบ่ฮู้ สิเบิกได้จากผู้ใด
ยมบาลมีหรือไม่ ไผจ้างลาวมาเฝ่าหมู่
อยู่นรกเฝ้าหม้อ มีรายได้หลายส่ำใด
งานกะหลายคนกะล้น สินบนมีหลายบ่
มีพอกินพอใช้ หรือรวยล้นส่ำใด
ยามเฮาตายไปแล้ว วิญญาณยังคงอยู่
แต่ข่อยกะบ่ฮู้ วิญญาณนั้นเกิดแต่ใด
คือดังไผกะบ่ฮู้ ไก่กับไข่เป็นจั่งใด
แม่นไผเกิดก่อนไผ โสกันไปบ่มีหม่องยั้ง
ฟังไผเว้ากะพอแล้ว แต่ความจริงบ่ฮู้ฮ่อม
ข่อยขอยอมตอบบ่ได้ ให่หมู่เจ้าเว้าไปโลด เด้อ
…………………….
บ่ต้องสงสัยดอก
………………….
เงินเฮาทำทานไว้ ยามเฮาตายยังคงอยู่
อญาครูเพิ่นกล่าวไว้ ยามตายนั้นสิหลั่งมา
เงินสิไปคอยถ่า ในนารกหรือสวรรค์
แล้วแต่กรรมไผมัน ชั่วซามดีฮ้าย
สิกรรมหลายกรรมหน่อย ไผมันคองถ่าอยู่
เพียงผู้ทำคึดซวดได้ เงินทองนั้นสิหลั่งมา
ชีวิตในโลกหน่า แล้วแต่บุญกรรม
ไผทำบุญไว้หลาย ได้เกิดในเมืองฟ้า
บุญสิคองคอยถ้า ซ่อยเหลือเฮาทุกก้าวย่าง
เงินเฮาทานเป็นค่าจ้าง ถางทางขึ้นสู่สวรรค์
ส่วนว่ายมบาลนั้น กะคือกันนั้นละเสี่ยว
อยู่ผู้เดียวทนโท่ ลูกเมียนั้นกะบ่มี
ทำภาระหน้าที่ หลายล้านปียังบ่แก่
คอยดูแลผู้บาปฮ้าย ไล่ลงหม้อแผ่นแดง
ตำแหน่งยมบาลนั้น บุญกรรมเป็นผู้แต่ง
เงินเดือนแพงหรือไม่ ไผบ่ฮู้ว่าท่อใด๋
คันข้อยตายได้ไปพ้อ สิถามลาวให้เจ้าอยู่
ตายเป็นหมู่กันกะได้ คันแม่นเจ้าบ่ไว้ใจ
ส่วนวิญญาณนั้นไซร้ เกิดจากสังขาร
คือตัวตนคนเฮา สัตว์เทิงบกและในน้ำ
ยามสังขารสลายแล้ว วิญญาณยังไปต่อ
ข้อยขอตอบเจ้าท่อนี้ คันอยากฮู้ให้บวชเฮียน
เรื่องวนเวียนไข่ไก่นั้น กะคือกันบ่แตกต่าง
ย่างนำทางเหยียบขี้ ยังบ่ฮู้ว่าขี้ไผ พี่น้องเอย
…………………..
เสียดาย
…………………..
เสียดายเด้ กฐินเฮาบ่ได้แห่
ผู้ซ่อยงานเฮาแท้แท้ กะยังได้แห่ไป
ย้อนว่าใจเฮาบ่มั่น ศรัทธาเฮาบ่เป็นส่ำ
ย่างนำทางบ่ทันสุดเส้น เห็นวงเหล้าผัดแวะเมา ซั้นแหล่ว พี่น้องเอย
…………………..
สายเกินไป
…………………..
กองกฐินเฮาสร้างไว้ เสียใจบ่ได้แห่
ผู้ซ่อยงานเฮาแท้แท้ กะยังได้แห่ไป
ย้อนว่าใจเฮาบ่มั่น ศรัทธาเฮาบ่เป็นท่า
เห็นหมาเห่าโฮ้งโฮ้ง ผัดหลงฮ้ายไล่หมา ซั้นแหล่ว พี่น้องเอย